20240520 Lâu Tiōng-kèng kóng Tâi-oân li̍p-hoat-īⁿ/劉仲敬評台灣立法院

20240520 Lâu Tiōng-kèng kóng Tâi-oân li̍p-hoat-īⁿ/劉仲敬評台灣立法院

“Kok-hōe kái-kek” sī Nâ-lio̍k 2 tóng lóng ū teh hoah ê kháu-hō, in-ūi chit-ê kháu-hō kài phû-phàⁿ, siáⁿ-mih lāi-iông lóng ē-tàng khǹg li̍p-khì.

國會改革實際上是兩黨共用的口號,因為這空洞的口號,是可以容下任何內容的。

 

Tong-jiân sī ài kái-kek, a-m̄-koh beh kái chò siáⁿ-mih khoán, ta̍k-lâng ê li̍p-tiûⁿ lóng bô-kâng. Jî-chhiáⁿ kâng chi̍t-ê chèng-tóng, ū chip-chèng kah bô chip-chèng ê sî-chūn, li̍p-tiûⁿ mā-sī bô-kâng.

當然要改革,但是改成甚麼樣子,個人立場就不一樣了。而且同一黨在朝和在野的時候,立場也是不一樣的。

 

Bîn-chìn-tóng mā ū in ka-tī siūⁿ-beh ài ê “kok-hōe kái-kek”, jî-chhiáⁿ Bîn-chìn-tóng chò chāi-iá-tóng ê sî-chūn, mā-sī siūⁿ-beh cheng-ka kok-hōe ê koân-le̍k, ap-chè hêng-chèng ê koân-le̍k, che kah chit-má ê Kok-bîn-tóng lóng sī kâng-khoán.

民進黨也有支持國會改革的版本,而且民進黨在野的時候,也有擴張國會權力、抑制行政權的衝動,跟現在國民黨這方面的衝動是一模一樣的。

 

Kok-bîn-tóng chit-má the̍h-chhut chit-ê hong-àn, tī khah sè-bî ê só͘-chāi, to̍h-sī kóng, i tī ki-su̍t téng-koân ū khih-kak.

國民黨現在提出的這個方案,有比較小的地方,也有比較大的地方,小的地方是技術上,就是說某些地方是有瑕疵的。

 

Pí-lūn-kóng, tō chhin-chhiūⁿ o͘-siuⁿ chhau-chok, gia̍h-chhiú thong-kòe án-ne, ùi thêng-su khòaⁿ, kài bô chiu-choân.

比如說,所謂的黑箱操作、比如說舉手通過這些,從程序的角度上是不周密的。

 

Che kan-na sī chhù-iàu ê būn-tê, m̄-sī chú-iàu ê būn-tê. Chú-iàu ê būn-tê sī, i chit-ê kui-ê pau-pau leh pa̍k chò-hóe ê hoat-àn, āu-piah sī kài-chē chi̍p-thoân bô-kâng ê lī-ek, piáu-sī Kok-bîn-tóng lāi-pō͘ kài bô thoân-kiat.

但這是次要的問題,不是主要問題。主要問題在於,他這個打包提出的法案,反映了很多個集團的不同利益,顯示出國民黨內部的極不團結。

 

Kài-chē soaⁿ-thâu, ùi bô-kâng ê hong-hiòng si-ap. Pí-lūn-kóng, Kok-bîn-tóng thoân-thóng ê cho͘-chit lāi-té, thâu-bak kah tē-hong phài-hē sī hŏng ap tī ē-kha. Chit-má chia--ê tē-hong phài-hē, Hū Khun-kî chit-kóa lâng lóng cháu chhut-lâi, pìⁿ-chò Kok-bîn-tóng chú-iàu ê khò-soaⁿ.

眾多山頭,在向不同方向施加壓力。比如說,國民黨傳統的結構是,土司、地方派系是被壓在下層的,現在這些地方派系,傅崐萁這些人全部冒出來,變成國民黨主要依靠的對象。

 

Che sī siáⁿ-mih khoán ê chêng-hêng? Che to̍h-sī lâng kóng ê “Kang-lâm ông-khì chiong-î 300 nî”, “Ông Má kiōng thian-hā” ê Ông-Siā ko-mn̂g, thóng-tī Tang-Chìn Sòng-Chê-Niû-Tân 4 ê tiâu-tāi liáu-āu, hoat-seng Niû-Tân chi piàn, Niû-goân-tè oàn-thàn kóng: “Bûn-bú chi tō, kin iā chīn--ah.”

這是甚麼這是所謂的江南王氣終於三百年渡江王馬共天下的王謝豪門統治了宋齊梁陳四個朝代以後在梁陳之變所以梁元帝拔劍長嘆說文武之道今夜盡也。

 

Che kah í-chá ê tiâu-tāi thè-ōaⁿ bô-kâng, Niû-tiâu bia̍t-bông, Tân-tiâu heng-khí, che tāi-piáu kai-kip ê piàn-hòa, tō͘-kang ko-mn̂g thóng-tī ê sî-tāi kiat-sok--ah.

這個跟以前的朝代更替不一樣,梁朝的滅亡和陳朝的興起,體現在階級上的變化,門第把持的幾個朝代結束了。

 

Tân Pà-sian sī khò-sè thâu-bak thô͘-cho̍k ê lek-liōng khí-lâi--ê, in tī í-chá Tông-tiâu ê sî-chūn, to̍h-sī tō͘-kang ko-mn̂g it-ti̍t teh ap-chè ê le̍k-liōng.

陳霸先依靠的是土族酋長的力量,這些力量在過去的唐朝,恰好就是渡江門第壓制的力量。

 

Tī chèng-tī téng-koân, lán ē-tàng khòaⁿ tio̍h, tāi-piáu pún-thó͘ sè-le̍k ê Bîn-chìn-tóng khai-ki. Khah khòaⁿ bōe-tio̍h ê só͘-chāi, sī tī Kok-bîn-tóng lāi-té, chhiūⁿ Lô͘ Siù-iàn, Hū Khun-kî án-ne ê thó͘-su ap tī goân-té ê ko-mn̂g téng-koân.

在政治上代表本土勢力的民進黨的崛起是比較顯眼的地方,不顯眼的方面,是在國民黨黨內,像盧秀燕傅崐萁這樣的土司凌駕於原先的門第之上。

 

Ko-mn̂g ê lek-liōng, sit--khì tiong-iong chèng-hú liáu-āu, bô hoat-tō͘ tóng gōa-kú. Sit--khì tiong-iong chèng-hú, tóng-sán iū-koh hŏng the̍h tńg--khì, ko-mn̂g í-keng bô hoat-to͘ ûi-chhî--ah.

門第的力量,在失去中央政府以後,維持不了多少時間。失去中央政府,黨產又受打擊,已經沒有辦法維持了。

 

Tiong-kok beh kah Kok-bîn-tóng kau-pôe, mā ài kái-piàn khòaⁿ-hoat, kái-piàn goân-té ê koàn-sè. Í-chá in lóng sī kah kòe-khì kah Tiong-kok khah ū koan-hē ê goân-ló kau-pôe, chit-má in ài kái chò kah tē-hong phài-hē thó͘-su kau-pôe.

中國要跟國民黨打交道,也要改變看法,改變原先有的模式,跟過去的元老、由跟過去的元老打交道,跟中國關係比較密切的元老,變成跟地方勢力,尤其是土司打交道。

 

In-ūi chit-má in to̍h-sī Kok-bîn-tóng toing-iàu ê seng-le̍k-kun. Kok-bîn-tóng iah ē-tàng tī leh, kám m̄-sī khò-sè Hâu Iu-gî, Lô͘ Siù-iàn, Hū Khun-kî chi̍t-kóa lâng? Kok-bîn-tóng ē-tàng sak chhut-lâi, sion̄g lī-hāi ê hāu-soán-jîn, mā-sī Hâu Iu-gî, Lô͘ Siù-iàn in chit khoán--ê.

因為他們現在已經變成國民黨的既有的有生力量了。國民黨還能維持得住,不就是靠侯友宜盧秀燕傅崐萁等人嗎?國民黨能夠拿出來的最強候選人,也就是侯友宜盧秀燕這種。

 

Tùi chiàⁿ-káng ê Kok-bîn-tóng lâi kóng, hō͘ Hâu Iú-gî á-sī Lōa Chheng-tek chiūⁿ-tâi, sī siáng khah bái si̍t-chāi sī phái-kóng. In 2 ê lâng chiūⁿ-tâi ū siáⁿ-mih bô-kâng? Lóng tāi-piáu tō͘-kang ko-mn̂g hi-bî, thâu-bak thó͘-su khí-soaⁿ. Tiong-kok ê chèng-chhek mā ài tòe-tio̍h sî-kiâⁿ, khì kah in kau-pôe.

對於真正的正統國民黨來講的話,讓侯友宜上台跟讓賴清德上台,到底誰是更壞的事呢?這兩位到底有甚麼區別?都是渡江門第沒落,土酋共主豪強崛起的象徵。當然中國的政策也是只能與時俱進,去跟這些人打交道。

Chit-kóa-lâng ê lī-ek seⁿ-chò án-nóa? Che tī Bí-kok ê chèng-tī lāi-té, kiò chò “ti-bah tháng”. Tè-hong chèng-tī siūⁿ-beh pun liân-pang kah chiu ê ī-soàn pó͘-chō͘. Koh soán-khu piàⁿ soán-kí sī ūi-tio̍h siáⁿ? Kám-kóng sī ūi-tio̍h Bí-kok Bîn-chú-tóng kah Kiōng-hô-tóng ê tōa-gī? Goân-choân m̄ sī.
這些人的利益結構是甚麼?他們的利益結構就是,美國政治上稱為豬肉桶,地方政治當中分津貼,分聯邦和州的津貼。各選區主要為了甚麼?是為了爭奪美國民主黨和共和黨的大義嗎?根本不是。

Tī Oregon chiu, chhiūⁿ Manchin án-ne ê Bîn-chú-tóng, i tī West Virginia ê chèng-chhek, tian-tò kah Kiōng-hô-tóng kài sio-siāng. Tóng-phài ê cheng-chha bô tiōng-iàu, tiōng-iàu ê sī ta̍k-ke siūⁿ-beh pun ke-nn̄g-ko, chhiúⁿ ti-bah tháng.
在俄勒岡州的共和黨,反過來像曼欽(Joe Manchin)那樣的民主黨,他在西弗尼亞的政策是非常接近共和黨的,黨派的紛爭不重要,重要的是分蛋糕、搶豬肉籃子、搶豬肉桶。


Tē-hong phài-hē chhut-sin ê lâng, chhiūⁿ Hū Khun-kî, in siūⁿ beh ài ê sī siáⁿ-mi̍h? Bú kiàn-siat kè-ōe, kā chîⁿ khǹg ji̍p-khì ka-tī ê lak-tē-á lāi-té.
地方豪強上出來的像傅崐萁這種的人是甚麼?搞項目,把錢劃到自己口袋裡。

Chia to̍h ū lēng-gōa chi̍t-ê būn-tê, Lōa Chheng-tek sī ùi Tâi-lâm khai-ki, i ê kai-kip ki-chhó͘ kah Chhòa Eng-bûn bô kâng. Chhòa Eng-bûn sī Mandela hit khoán ê choân-bîn chóng-thóng, ē-tàng kā Chu Li̍p-lûn kah Kok-bîn-tóng ê soán-phiò chhiúⁿ kòe--lâi, hō͘ Kok-bîn-tóng kài tōa ê tá-kek.
但這樣就涉及了另一個問題,賴清德是從台南起家的,他的階級基礎跟,曼德拉式全民總統能夠朱立倫和國民黨拉來大批選票在上次大選中沉重地打擊了國民黨的蔡英文不一樣。


Sui-jiân Lōa Chheng-tek ê lāi-koh iah-bōe cho͘-sêng, i ê chèng-chhek, it-tēng sī hoah kóng tē 2 kái hoat-tián Tâi-oân, kā chu-goân kah ī-soàn khǹg tī i khí-ke ê lâm-Tâi-oân, kái-piàn kòe-khì tn̂g-kî phian-sim tōa Tâi-pak ê koàn-sì. Che mā sī chu-hô͘ chèng-tī ê chi̍t pō͘-hūn. Lōa Chheng-tek bô tāi-piáu kui-ê Bîn-chìn-tóng, i kan-na sī Bîn-chìn-tóng chi̍t pō͘-hūn ê phài-hē.
他的基本政策,儘管他的內閣還沒有組成,但他的基本政策必然是,以二次發展台灣為名,將資金政策傾斜,注入他自己的龍興之地南台灣,扭轉長期以來人口和資源像大台北地區集中的傾向。這也是諸侯政治的一部份,他並不代表民進黨的全部,是民進黨一部份派系。


Hū Khun-kî kah i ê phài-hē mā bô teh koán kui-ê Kok-bîn-tóng ê lī-ek, i kan-na iàu-ì i ka-tī ê chu-hô͘ ê tē-pôaⁿ. I siūⁿ-beh ài ê mi̍h-kiāⁿ, to̍h sī Chiúⁿ Keng-kok hit khoán, kok-ka chú-tō ê tâu-chu kè-ōe. To̍h chhin-chhiūⁿ Bí-kok ê Tennessee hô-liû koán-lí-kio̍k, kā tiong-iong tōa-liōng ê chu-goân, khǹg ji̍p-khì ka-tī ê soán-khu. Che tō sī ūi-siáⁿ-mih Hū Khun-kî ài the̍h-chhut chia--ê tōa kang-têng, i siūⁿ-beh kā ti-bah tháng khǹg ji̍p-khì ka-tī ê lak-tē-á.
而傅崐萁和他的派系也並不在乎國民黨全體利益,只是在乎他自己的諸侯的地盤。他要的是第二個蔣經國似的國家主導的投資計劃,換在美國就是,田納西流域管理局,而且要把中央的大量資源投入到他自己的選區,這就是他提出那些大工程的意義,這些大工程的主要意義就是把豬肉桶劃到自己手裏面。

Che khòaⁿ khí-lâi bô sáⁿ ì-gī, m̄-koh kah Lōa Chheng-tek ê chi-chhî chiá ē khí chhiong-tu̍t, in-ūi Lōa Chheng-tek mā su-iàu kā ti-bah pun hō͘ ka-tī ê chi-chhî chiá. Chhiúⁿ ke-nn̄g-ko ê chhiong-tu̍t bô hoat-tō͘ tiâu-kái, che kah tóng-phài ê lí-liām bô tī-tāi, só͘-í chit ê hoat-àn it-tēng bô-hoat-tō͘ chìn-hêng.
看上去好像意義不大,但是其實跟賴清德政府要酬勞自己的支持者而必然要採取的各種政策有極其直接的衝突。因為搶蛋糕的衝突是不能調和的,他跟黨派色彩毫無關係,所以這個法案一定是無法執行的。

Tâi-oân ê thoân-thóng, hêng-chèng ê koân-le̍k it-ti̍t pí li̍p-hoat kiông kài chē. Tē 3 sè-kài khah òaⁿ ê bîn-chú kok-ka lóng sī án-ne, in bô Eng-kok kah Bí-kok ê siā-hōe thoân-thóng.
台灣的傳統是行政強,行政永遠強於立法,這是第三世界後發民主國家的慣例。他們不具備英美的社會傳統。


Pí-lūn kóng, Thailand ê gī-goân, si̍t-le̍k bô-hoat-tō͘ kah chò hêng-chèng ê koaⁿ-liâu piàⁿ. Hêng-chèng koaⁿ-liâu tī hiàn-hoat lāi-té bô siáⁿ tē-ūi, m̄-koh chin-chiàⁿ ûi-chhî kok-ka ê lâng sī in. Kok-hōe tùi kok-ka ûi-chhî, tian-tò bô sáⁿ éng-hióng.
比如說泰國的議員,實力是遠不如在憲法上沒有地位的行政官僚的,真正維持國家的是這些官僚。國會多多少少是不影響的。

Kok-hōe sī jio̍k-sè, hêng-chèng kah kok-hōe chhiong-tu̍t ê sî-chūn, kok-hōe bô khó-lêng iâⁿ.
國會傳統上是弱勢的,行政和國會發生衝突的時候,國會基本上沒有勝利的機會。

Jî-chhiáⁿ Kok-bîn-tóng ê iu-sè kan-na chi̍t-sut-sut-á, nā-sī chin-chiàⁿ khí chhiong-tu̍t, beh kái-sàn kok-hōe, tiông-sin soán-kí, án-ne tōa-pō͘-hūn ê gī-goân lóng ē kám-kak kiaⁿ-hiâⁿ, m̄ káⁿ taⁿ chit-ê hong-hiám.
更不用說就是,國民黨的優勢非常薄弱,如果真的發生衝突的話,要解散國會重新選舉的話,那麼大多數議員都會相顧失色,不敢冒這種風險。

Hū khun-kî ê phài-hē, tī Kok-bîn-tóng lāi-té mā sī it-ti̍t hŏng khòaⁿ bô, só͘-í Hū Khun-kî bô châi-tiāu kā ke-nn̄g-ko khǹg ji̍p ka-tī lak-tē-á. Án-ne ê hoat-àn, thong-kòe
á-sī bô thong-kòe, bô sáⁿ ì-gī.
因此他們,再加上傅崐萁的派系在國民黨其實也是飽受歧視的一小群,所以他不具備真的把蛋糕劃到自己籃子裡的能力,這樣的法案通過或不通過是沒有意義的。

 

Lōa Chheng-tek i ê chèng-hú choa̍t-tùi bōe chi-chhî án-ne ê hoat-àn, Li̍p-hoat-īⁿ mā m̄-káⁿ thui-hoan Lōa Chheng-tek ê chèng-hú koh lâi tiông soán chi̍t-pái.

賴清德和他的政府絕對不會支持這樣的法案,而立法院也絕對不敢推翻賴清德的政府,冒重新選舉的危險。

 

Lēng-gōa ê būn-tê sī cheng-ka kok-hōe ê koân-le̍k. Cheng-ka kok-hōe koân-le̍k sī chi̍t-ki siang-bīn-kiàm, che Bîn-chìn-tóng í-chá mā ū siūⁿ-beh thui-sak, Kok-bîn-tóng bô pá-ak éng-oán sī li̍p-hoat-īⁿ ê to-sò͘, cheng-ka kok-hōe koân-le̍k bī-lâi ū khó-lêng ē hāi tio̍h ka-tī.

但是這是問題的一小部分,另外一部份是關於強化國會權力。強化國會權力是個雙刃劍,我們要注意強化國會權力的各種改革,民進黨方面也提出過的,國民黨根本沒有把握永遠佔據立法院的多數,強化國會權力的規劃很可能會打到自己頭上去的。

 

Tō sǹg thong-kòe, tī sòa-lo̍h-lâi ê kúi-nî lāi-té, in-ūi tú-chiah kóng ê chit kóa lí-iû, hêng-chèng ê koân-le̍k ē-tàng m̄ chhap kok-hòe cheng-ka ka-tī koân-le̍k ê kui-tēng, kè-sio̍k thui-sak ka-tī ê chèng-chhek, to̍h-sǹg án-ne, kok-hōe li̍p-hoat-īⁿ mā m̄-káⁿ hiàn-pâi kái-sàn kok-hōe.

而且即使通過,在未來短短幾年之內,根據我剛才說到的理由,就是行政權是可以無視國會加強自身權利的規範,而繼續推行自身政策的,推行了以後國會立法院也不敢採取攤牌性質措施。

 

Án-ne lán ê būn-tê tō sī, ūi-siáⁿ-mi̍h Kok-bîn-tóng í-chá m̄-káⁿ tui Tân Chúi-píⁿ ê chió-sò͘ chèng-hú án-ne, chit-má tian-tò bú chit-chhut? Che sī in-ūi, kui-ê lī-ek bô-kâng ê chi̍p-thoân, in-ūi gō͘-hōe, tì-tio̍h kiōng-sek.

所以那麼問題就來了,就是傳統上講,我們要對陳水扁的少數派政府一直是不敢動大氣的國民黨黨團為什麼麼敢做這種事情?那是因為幾個不同集團,在貌合神離的不同集團形成了基於誤會的共識的結果。

 

Chit ê kiōng-sek chi̍t-pō͘-hūn kah Tiong-kok ū koan-hē. In su-iàu chò chi̍t-kóa tāi-chì, chèng-bêng kóng goán ū teh chò khang-khòe, nā-bô in to̍h bô lī-iōng ê kè-ta̍t--ah. Só͘-í ài ū khah hàm ê tōng-chok, tō sǹg bōe sêng-kong, mā sī ài ké chi̍t-ê.

這個有一部份是跟中國有關,就是說是,做出一些事情證明我們是在做工作的,否則你們就沒有利用價值了,所以要做一點誇張的動作,儘管明知道是做不成的,但是要做一點。

 

Siáⁿ-mih ē-tàng hō͘ tē-hong phài-hē thiàu khí-lâi? Toh sī pun ke-nn̄g-ko, kè-ōe sin-ê kang-têng, kā ke-nn̄g-ko khǹg ji̍p-khì ka-tī ê lak-tē-á. Che hō͘ Hū Khun-kî jīn-chin thiàu khí-lâi. Í-chá Ông Kim-pêng chò gī-tiúⁿ ê sî-chūn, in hia--ê tē-hong phài-hē tùi tiong-iong 1-kip ê chèng-bū goân-choân bô hèng-chhù. Kan-na pun ke-nn̄g-ko ê sî-chūn, in chiah ē ū hèng-chhù.

而真正可以引起足夠動力的動作是甚麼?就是分蛋糕的動作。設計新工程新項目,把蛋糕劃到我這裡來。是這些動作才是像傅崐萁那樣又踴躍跳了起來,而不像王金平在當議長的時候,這些地方派系對中央一級的政務基本上是漠不關心,能夠讓他們關心起來的就是諸侯崛起、土豪崛起的形勢以及分蛋糕的需要。

 

Kok-bîn-tóng chit-má hō͘ in chi̍t-ê pun ī-soàn ke-nn̄g-ko ê ki-hōe, chit-ê ki-hōe in í-chá tī Má Eng-kiú sî-tāi m̄-bat tú--tio̍h, in-ūi in sī tē-hong phài-hē.

國民黨提出的就是照顧幾個黨內山頭的政策,照顧地方土司的,給他們提供一個通過預算分蛋糕的機會,這個機會他們在過去國民黨在馬英九時代完全執政的時候,他們從未享受過,因為他們是派系,他們是地方派系。

 

Tē-hong phài-hē, tō chhin-chhiūⁿ Bí-kok-lâng kóng ê, in tī ka-tī ê chiu sī siōng khiáu ê lâng, m̄-koh in tī Washington ê kok-hōe san-chong tō m̄-sī siōng khiáu—ê. Kài chió lâng ē-tang 2 pêng lóng kò͘ ē tio̍h, só͘-í kok-hōe tiāⁿ-tiāⁿ ē hō͘ McConnell hit khoán sió chiu gī-oân the̍h-cháu.

地方派系有甚麼特點就是照美國人算的就是在各州是最精明的人,在華盛頓國會山不是最精明的。兩者是很難得兼的,所以國會就往往會落到麥康奈爾那樣的小州那裏。

 

Hū Khun-kî tī tiong-iong, tō kah Hân Kok-jû kâng-khoán, lóng sī chhài-chiáu-á. I ē chiah thiòng, kah tiān-iáⁿ “Smith sian-seⁿ khì Washington” kâng-khoán, i m̄-bat kui-kí, m̄ chai-iáⁿ án-nóa chiah ē-tàng chiàm pân-gî. Tī tē-hong i sī se̍k-chhiú, tī tiong-iong i sī chhài-chiáu-á.

傅崐萁在中央一級,他像韓國瑜一樣,像中央一級生手。他跳得很厲害,也有一部份是因為他象史密斯先生到華盛頓(Mr. Smith Goes to Washington)那部電影的史密斯先生一樣,他並不太懂規矩,不知道怎麼樣才能佔便宜。在地方上他是老手,在中央他是生手。

 

Só͘-í lán ē-tàng ioh kóng, Hū Khun-kî ū chi̍t pō͘-hūn sī hō͘ hó͘-lān khì, i ū chhò-gō͘ ê kî-thāi. I nā-sī chin-chiàⁿ chai-iáⁿ chit kiān tāi-chì ū gōa pháiⁿ pān, i khòaⁿ tio̍h ê ke-nn̄g-ko lóng sī ké--e, i khó-lêng tō bōe bô-êng chiah chē--ah.

所以我們可以大膽的說一下,他有一部份是被玩弄了,是被虛假期望玩弄了。如果他真的了解這件事有多麼困難,以及他眼中的蛋糕多半是泡影,他未必會做這麼多。

 

M̄-koán án-nóa, chit-má i í-keng tī chhò-gō͘ ê kî-thāi lāi-té—ah, che tō sī i bô tiong-iong 1 kip le̍k-sú keng-giām ê kiat-kó. Lāu-chiáu tùi che tō bōe khai chiah chē sî-kan. I ē chiah thiòng, tō sī in-ūi Kok-bîn-tóng lāi-pō͘ kái-tiâu ōaⁿ-tāi, goân-té chèng-tī keng-giām kài chē ê Ông-Siā ko-mn̂g hi-bî.

但是無論如何,他現在已經被泡影泡起來,這是他缺乏中央一級歷史經驗的結果。比較老滑的老油子,對這些事情不會太積極。他的積極本身就是國民黨內部更新換代,原有的王謝門第沒落、政治經驗豐富的王謝門第沒落。

 

Pí-lūn-kóng, nā-sī Lí Khèng-an tō bōe chhap chit-kóa tāi-chì. Kah in pí khí-lâi, Hū Khun-kî tō sī chi̍t-ê chng-kha-sông. M̄-koh bô hoat-tō͘, sî-sè tō sī án-ne, chu-goân kah le̍k-liōng lóng tī chng-kha-sông hiah, sò͘-i chng-kha-sông tō thiàu khí-lâi--ah.  Hi-bî ê Ông-Siā ko-mn̂g, tō kan-na tī piⁿ-á khòaⁿ, bô siong-sìn in ē-tàng bú tio̍h siáⁿ. M̄-koán án-nóa, kek chi̍t-ê phài-thâu chhut-lâi, tùi ta̍k-ke lóng hó.

比如說,李慶安一般來說是不會幹這種事情的,跟他們比起來的話,傅崐萁其實就是個土包子,但是沒有辦法,時勢如此,資源和力量都轉移到土包子,於是土包子就鬧起來了。衰微的王謝門第,必然是冷眼相看,並不相信他們能搞出甚麼事情,但是無論如何,搞出一點姿態,對於大家來說都好。

 

Bîn-chiòng-tóng siūⁿ-beh khip-ín, tùi Nâ-Lio̍k lóng bô móa-ì, tùi kui-ê kiàn-chè lóng bô móa-ì, tùi kui-ê siā-hōe lóng bô móa-ì, bô hun tio̍h keng-chè sêng-tióng ê hó-chhù, kám-kak ka-tī ap-le̍k kài tōa ê siâⁿ-chhī siàu-liân-lâng.

對於民眾黨來講,他強調的是要吸引對藍綠都不滿意,對整個建制都不滿意,對全社會都不滿意,經濟繁榮的果實沒有分到多少,感到自己壓力很大的都市青年人口。

 

Bîn-chiòng-tóng khah kan-tan, i su-iàu hō͘ lâng khòaⁿ tio̍h, mā m̄-bián chin-chiàⁿ chò siáⁿ-mih tāi-chì. Nā-sī chin-chiàⁿ chò liáu chi̍t-kóa tāi-chì, tùi in mā bô it-tēng ū hó-chhù. Só͘-í i su-iàu ū chi̍t-ê tàu-cheng ê ki-hōe. Nâ-Lio̍k kiong-chhî, hoat-àn bô hoat-tō͘ thong-kòe, tùi in m̄-sī pháiⁿ tāi-chì. Sī in kek phài-thâu hō͘ pa̍t-lâng khòaⁿ ê hó ki-hōe. I kah Kok-bîn-tóng khòaⁿ khí-lâi kāng-lō͘, m̄-koh bô kâng-sim.

所以對他來說是比較簡單的,他需要一定的曝光,也不需要做甚麼事情。真的做甚麼事情,做成某些事對他也未必有利。所以他需要有一個鬥爭,鬥爭的機會。藍綠僵持不決,法案難以通過,對他來說不是壞事,對他來說是一個爭取曝光率、爭取鬥爭姿態,塑造自己形象的機會。他當然跟國民黨更是貌合神離。

 

Bîn-chìn-tóng bô ài hō͘ hoat-àn thong-kòe, sī siūⁿ-beh koh giú khí í-chá Ji̍t-thâu-hoe ūn-tōng, Má Eng-kiú chèng-hú sî-tāi, tōng-oân bîn-chiòng ê le̍k-liōng. M̄-sī in-ūi hoat-àn thong-kòe liáu-āu, Lōa Chheng-tek chèng-hú chin-chiàⁿ ē ū kài tōa ê siong-hāi. Chò chóng-thóng kah chò tóng chú-se̍k bô-kâng, i ū su-iàu tī kok-chè kah kok-lāi chè-chō chèng-tī ûi-sán, mā su-iàu cheng-ka kiông-hòa ka-tī ê he̍k-sim ki-chân phài-hē.

民進黨不想讓法案通過,是讓重新激起以前運動時期,馬英九政府時期的民眾力量。並不是說法案通過以後,對賴清德政府會有很大損害。當了總統以後,他的代表跟原來做為黨魁是不一樣的,他有在國際國內製造政治遺產的需要,也有擴充自己最核心的基層派系的需要。

 

M̄-koh Bîn-chìn-tóng kah Lōa Chheng-tek chèng-hú bô-kâng. Lōa Chheng-tek chèng-hú m̄-bián koán li̍p-hoat-īⁿ teh chhóng-sáⁿ, he bô hoat-tō͘ éng-hióng i chò i ka-tī siūⁿ-beh chò ê tāi-chì. Nā-sī lí li̍p-hoat-īⁿ ū ì-kiàn, án-ne ū châi-tiāu lí tō kái-sàn lōe-koh. Li̍p-hoat-īⁿ it-tēng m̄-káⁿ. Só͘-í i ē-tàng ka-tī chò i ê tāi-chì, kan-na sī hó-khòaⁿ-bīn pháiⁿ-khòaⁿ-bīn ê būn-tê.

但對民進黨整體來講的話,他跟賴清德政府是不一樣的。賴清德政府無須顧及立法院做的甚麼,立法院做出任何事情都不會妨礙賴清德按照他自己原有計畫,做他想要做的事。如果做完以後你不滿意,你有本事就倒閣吧。立法院一定是不敢倒閣的,因為他實際上可以單方面推行,只是一個吃相好不好看的問題。

 

Bîn-chìn-tóng su-iàu lia̍h-tiâu gī-sū ê chú-tōng-koân, hō͘ kûn-chiòng, te̍k-pia̍t sī siàu-liân-lâng khòaⁿ tio̍h, hō͘ siàu-liân-lâng ē-tàng it-ti̍t chi-chhî. Só͘-í i su-iàu jīn-chin piáu-hiān, chèng-bêng in koh ū chiàn-tàu ê lêng-le̍k, koh ē-tàng chò ta̍k-ke ê thâu-lâng.

但對於民進黨來講的話,要抓住議事的主動權,在群眾面前保持,尤其是在青年人口面前保持自己能夠爭取流量,爭取年輕人支持的動態穩定性。所以他必須有強烈的表現,來證明自己沒有失去戰鬥力,仍然能夠做人民的領導者。

 

Só͘-í i tō khai-sí tōng-oân, tōng-oân ê kiat-kó tō sī gī-sū piàn-sūi, kok-hōe piàn-sūi, hoat-àn tō bô hoat-tō͘ thong-kòe. M̄-koh thong-kòe bô thong-kòe, bô kài tiōng-iàu.                                                     

所以他就動員起來了,動員起來的結果就是議事癱瘓,國會癱瘓,國會癱瘓實際上是法案沒有通過,但實際上通過不通過,並不有關緊要。

 

Hū Khun-kî á-m̄-chai-iáⁿ tiong-iong pun ke-nn̄g-ko ê só͘-chāi tī toeh. Kok-hōe thong-kòe án-ne ê kiàn-siat kè-ōe, che kah Chiúⁿ Keng-kok sî-tāi sio-siāng, su-iàu 10 kúi nî lâi kè-ōe. Tiong-iong ū kài chē hong-hoat, ē-tàng kā lāi-té múi-chi̍t-ê ki-kim ka-siōng kū-thé ê tiâu-kiāⁿ, kā ti-bah tháng koh pun chi̍t-ê.

分蛋糕的渠道,傅崐萁這樣的人,還不大懂得中央分蛋糕的真實所在。國會只是通過這樣的建設項目,中央有的是辦法通過這樣的建設項目。比如說,他是非常類似蔣經國式的,需要十幾年來規劃的,中央有的是辦法,規劃途中把各個附上各個具體的小條件,把豬肉桶重新部署一下。

 

Thong-kòe ê hoat-àn bô sáⁿ lō͘-iōng, kok-hōe thong-kòe ê koat-gī, sī úi-thok li̍p-hoat niā, kan-na sī iau-kiû chèng-hú ùi bó͘-mih hong-hiòng hoat-tián ê úi-thok-su. Si̍t-chè bô án-nóa chò, iah-sī ài kok pō͘-mn̂g koaⁿ-liâu kah in ê sió-cho͘ úi-oân-hōe, an-pâi kū-thé ê hong-àn. Chin-chiàⁿ ê ti-bah tháng tī chia, só͘-í koân-le̍k iū-koh tńg-lâi koaⁿ-liâu chia.

通過的法案是沒有用途的,這樣的計畫,國會通過的決議,基本上屬於委託立法的東西,真正通過,實際上得到的只不過是敦促政府往某個方向努力的委任書。而具體的安排還要由各部門官僚,和他們的小組委員會,設立具體方案。而真正的豬肉桶要在具體方案中體現,因此權力又要引到官僚手中。

 

Tī kok-hōe piáu-ián tàu-cheng, bô hoat-tō͘ chin-chiàⁿ the̍h-tio̍h ke-nn̄g-ko. Só͘-í che bô sáⁿ tiōng-iàu, chí-sī siōng-teng. Tàu-cheng khai-sí, sòa-lo̍h-lâi, kok phài-hē múi chi̍t-ê kai-tōaⁿ siūⁿ-beh ài ê mi̍h-kiāⁿ bô-kâng. Goân-té kóng chiàm iu-sè, kî-si̍t kan-na ke kúi phiò ê to-sò͘ liân-bêng, kài kín tō ē hun-hòa chò kúi lōa ê bô-kâng ê sió thoân-thé, in ê lī-ek kah iau-kiû lóng bô-kâng.

在國會進行的表演性的鬥爭,並不能使你真正分到蛋糕。所以這件事情的重要性並不大,象徵性倒是很大。隨著鬥爭的展開,各派系對下一階段所需索取的不一樣。原先的所謂本來優勢也只有一票的多數派迅速會分化成幾個不同的小集體,他們的利害不同,訴求不同。

 

Chhòa Eng-bûn chèng-hú it-ti̍t ū teh siu-bé tē-hong phài-hē, Lōa Chheng-tek chèng-hú mā ē án-ne chò. Lōa chheng-tek siūⁿ-beh kiàn-siat lâm Tâi-oân, thui-sak India kah Tang-lâm-a ê sin lâm-hiòng chèng-chhek, chit ê kòe-têng tiong, ū kài chē kū-thé ê ke-nn̄g-ko ē-tàng hun hō͘ kū-thé ê lâng. Kāng-khoán sī o͘-siuⁿ chhau-chok, kah thó͘-pà chu-hô͘ chò bé-bē.

而且對中央收買、蔡英文政府一直是跟地方派系有共同關係的,賴清德政府必然也就會這麼做。他在推行南台灣的建設這塊和重新部署台灣在未來的新南向政策,在印度東南亞發展的整個過程中,是有很多具體的蛋糕可以分給具體的人,同樣是黑箱操作的方法,跟豪強諸侯做的機會。

 

Chhiūⁿ Hū Khun-kî án-ne ê phài-hē, bô hoat-tō͘ kū-choa̍t án-ne ê bé-bē, in-ūi in sûi-sî lóng ài chhī sió-tī. Tì-sek hun-chú thoân-thé ē-tàng iau bah-tō͘, khò ì-sek hêng-thài tōng-oân. Sió-tī bô-khó-lêng iau bah-tō͘.

地方派系,像傅崑萁那樣的派系,是無法抗拒這樣的交易的,所以過不了不多久,他們在賴政府真正組成以後過不了多久,因為地方派系是需要隨時隨地養小弟的人,他們可不像是知識分子團體,可以忍受一段時間的餓肚子,依靠意識形態做出動員姿態。

 

I ta̍k-kang lóng ài chhōe bí lâi chú, in sī tōa ka-tiúⁿ, tiāⁿ-tiāⁿ bú kah kui sin-khu lah-sap, iah-sī sûi-sî ài phâng pn̄g chhut-lâi chhī pa̍t-lâng. Ná sī beh kah tiong-iong it-ti̍t chò-tùi, in bōe-kham chit. Só͘-í in ē thò-hia̍p, m̄-koán ì-sek hêng-thài, kah tiong-iong tàu-tīn pun ke-nn̄g-ko.

他們每天都要等米下鍋,他們是所謂的當家人,是身上經常弄得髒兮兮,沾滿油污,但是隨時都要做出飯給人吃的,他們是熬不起跟中央政府真正對抗的,所以他們必然會跟中央政府達成分蛋糕的,沒有意識形態用意,但是只有分蛋糕意義的各種妥協。

 

Góa jīn-ûi hoat-àn bô sáⁿ ki-hōe thong-kòe. Tī ta̍k-ke bô hoat-tō͘ tín-tāng ê kòe-têng tiong, múi-chi̍t-ê chi̍p-thoân lóng chhōe tio̍h tōng-oân ê ki-hōe. Ta̍k-ke ē kā bô lō͘-iōng ê li̍p-hoat-īⁿ thiàu-kòe, hêng-chèng-īⁿ ê koaⁿ-liâu úi-oân-hōe, kah chóng-thóng piⁿ-a ê su-jîn kò͘-būn, kah tē-hong phài-hē su-hā bé-bē, iōng bô chèng-sek ê hong-hoat lâi kái-koat būn-tê.

我認為實際上法案不大有機會通過。而是在相互過程中間,各集團都找到群眾動員的機會。同時資金的流向的利益分配,將會越過立法院,空泛的立法院,而通過行政院的官僚委員會和總統身邊的私人顧問和地方派系做非正式的溝通,用這種方式通過線下的渠道來實質解決。

 

Kúi ko͘ goe̍h liáu-āu, ū lī-ek koan-hē ê chi̍p-thoân, í-keng su-hā bé-bē kóng hō͘ hó-sè--ah, tùi chit kóa tāi-chì í-keng bô hèng-chhù. Su-iàu tōng-oân ê chi̍p-thoân iah-koh ē kè-sio̍k loān lo̍h--khì, hō͘ kok-hōe kè-sio̍k piàn-sūi.

然後過了幾個月後,有利害關係的各集團,已經通過私人交易而轉移了戰場,也喪失了興趣,需要動員其實根本拿不到甚麼具體好處的選民群眾各集團還會唱高調繼續鬧下去,使國會進一步陷入癱瘓狀態。

 

Tiong-kok hi-bāng ē-tàng iōng Tiong-kok keng-giām hoat-tián keng-chè, piàn-chó ōe-chheⁿ-kok thé-hē, hû-chhî Kok-bîn-tóng, hō͘ i bōe soe-thè. M̄-koh kah chìn-chêng kâng-khoán, Tiong-kok iū-koh ē hŏng pàng hún-chiáu. Piáu-bīn ū bú khí-lâi, m̄-koh lāi-té siáⁿ-mih si̍t-chè ê mi̍h-kiāⁿ lóng bô, bōe ū chin-chiàⁿ ê kang-têng. Tiong-kok bô hoat-to͘ lī-iōng chit-ê ti-bah tháng, kā Tiong-kok pau-kang-thâu sàng ji̍p Tâi-oân. In-ūi án-ne ê kang-têng m̄-chai tâng-sî chiah ē-tang khai-sí chò, 5 nî 10 nî khó-lêng lóng bô hoat-tō͘.

白區黨中國希望通過中國經驗發展經濟,整合經濟,來形成衛星國體系,扶持國民黨,防止國民黨衰退。實際上像往常一樣,基本上又要被放鴿子。形式上是搞起來了,但是實質內容是一點也沒有,不會有任何真正的工程展開。中國沒有辦法通過這樣的豬肉桶,把中國包工頭引進去,因為這樣的東西是遙遙無期的,五年十年都不一定搞得起來。

 

Mā bô hoat-tō͘ lī-iōng Kok-bîn-tóng ê tōng-oân, hō͘ Kok-bîn-tóng koh khiā khí-lâi. In-ūi sòa-lo̍h-lâi, Kok-bîn-tóng lāi-pō͘ ê soaⁿ-thâu chhiong-tu̍t ē khai-sí chhut-hiān, jû lâi jû giâm-tiōng, kah Nâ-Lio̍k chhiong-tu̍t kāng-khoán giâm-tiōng. Kài kín Kok-bîn-tóng teh pang--kh--ah, chit ê sî-kan kah kok-hòe piàn-sūi ê sî-kan chha-put-to.

也沒有辦法通過國民黨在國會的動員和群眾動員,使國民黨起死回生。因為隨著運動的不斷展開,國民黨內部的幾個山頭的矛盾會迅速激化,一點也不亞於藍綠矛盾。這些矛盾很快就要使國民黨的內部的鬥爭更加白熱化,陷入四分五裂的癱瘓狀態,基本上會跟國會癱瘓的時間相一致。

 

Bí-kok tī Kok-bîn-tóng lāi-té mā ū lâng, chhiūⁿ Chu Li̍p-lûn tō sī Bí-kok ê lâng, Bí-kok ē-tàng khòng-chè Kok-bîn-tóng, tō chhin-chhiūⁿ i ē-tàng khòng-chè Bîn-chìn-tóng kāng-khoán. Só͘-í Bí-kok bōe siūⁿ-beh koán che, thâu-ke bô teh koán sió-sū. Bí-kok-lâng bōe piáu-thài, i ū khó-lêng kóng kúi kù bîn-chú ê hó-thiaⁿ-ōe, tō pàng lí khì--ah.

美國在國民黨也有人,像朱立倫就是美國在國民黨內的人,他有充分的力量控制國民黨,就像控制民進黨和台灣的各部委一樣。所以他基本上沒有看出對這些事情干涉的必要,大領導是不管小事的,美國人不會表態,他會或者自動會唱幾句關於民主呈現的高調,會放手讓你局面迅速繼續展開。

 

Kok-bîn-tóng lāi-té ê léng-chiàn tiong-san kai-kip, tōa pō͘-hūn lóng kiaⁿ iau kiaⁿ mē, kiaⁿ ún-tēng ê keng-chè ē hŏng éng-hióng, m̄-káⁿ chò khah ke̍k-toan ê tāi-chì. Ē-tang pun ke-nn̄g-ko ê só͘-chāi, kah lán chìn-chêng kóng ê kāng-khoán, ē su-hā bé-bē chhú-lí hó-sè.

國民黨內部屬於冷戰中產階級大部分憂讒畏譏,害怕平穩的經濟受到影響,一定不敢把局勢推像極端。能夠從中分蛋糕的地方還是如前所述,會逐步的轉向,用非正式交易方式來維持自己利益。

 

Tō in-ūi án-ne, bōe piàn-chó ji̍t-thâu-hoe ūn-tōng hit-ê chōng-thài. Jî-chhiáⁿ kah ji̍t-thâu-hoe ūn-tōng kâng-khoán, kok-bîn-tóng sui-jiân chāi iá, m̄-koh in iû-goân ū the̍h-tio̍h hó-chhù, só͘-í in m̄-káⁿ peh-phòe-bīn, the̍h bōe chhut ióng-khì chiàn-tàu, kan-na ē-tàng án-ne chún-tú-soah.

因此,局面演化不到太陽花運動這種狀態,而且跟太陽花運動的情況一樣,作為既得利益的,雖然已經在野,但是仍然是既得利益的國民黨,不敢撕破臉,拿不出戰鬥的勇氣,局面會走向不了了之。

 

Tian-tó sī Bîn-chiòng-tóng, ē-tang lia̍h-tio̍h chit ê ki-hōe, kóng kan-na in siáⁿ-mih hó-chhù lóng bô the̍h-tio̍h, Nâ-Lio̍k lóng kâng-khoán o͘-siuⁿ kau-e̍k, kan-na in Bîn-chiòng-tóng tāi-piáu chheng-khì ê chèng-tī. Án-ne in tō ē-tàng tit-tio̍h chi̍t-kóa sap-bûn-phoe̍h soán-phiò. Tāi-chì chha-put-to tō sī án-ne.

而民眾黨倒是比較容易利用自己沒有得到自己利益的立場,抓住這樣的機會說,其實藍綠沒有甚麼區別,最終大家都會走上黑箱交易,只有我們才是真正代表著革新政治、純潔政治這樣,就是用這種方式可以收穫到一批泡沫選票,大致的發展渠道基本上就是這樣子。

 

 

 

 

 


留言

這個網誌中的熱門文章

【Tâi-bûn ha̍k-si̍p chu-goân/台文學習資源】

【Lâu-Tiōng-kèng Tâi-bûn chām Bo̍k-lo̍k/劉仲敬台文站目錄】