20180906 Lâu-Tiōng-kèng hóng-būn tē 1 chi̍p: Choân-kok kong-tâu ti̍t-chiap bîn-chú ê kong-iōng kah hûi-hiám／劉仲敬訪談第1集：全國公投直接民主的用途和危險
20180906 Lâu-Tiōng-kèng hóng-būn tē 1 chi̍p: Choân-kok kong-tâu ti̍t-chiap bîn-chú ê kong-iōng kah hûi-hiám
20180906陳醫師訪談劉仲敬第1集：全國公投直接民主的用途和危險
【Choân-kok kong-tâu ti̍t-chiap bîn-chú ê kong-iōng kah hûi-hiám／全國公投直接民主的用途和危險】
Hiān-tāi ì-gī ê kong-bîn tâu-phiò tī hiàn-hoat
le̍k-sú lāi-té sī ùi Weimar kiōng-hô-kok khai-sí--ê, 19 sè-kí ê chū-iû-chú-gī
hiàn-hoat bô chit ê mi̍h-kiāⁿ. Chū-iû chú-gī ê hiàn-hoat kài tiōng-sī
châi-sán-koân, bōe iau-kiû hō͘ bô châi-sán ê phó͘-thong-lâng lâi tàu-tīn
tâu-phiò. Kong-bîn tâu-phiò sī tōa-chiòng bîn-chú chhia-piàⁿ cheng-eng bîn-chú
ê tiōng-tōa sèng-lī, kah tē 1 chhù sè-kài tōa-chiàn ū kài tōa ê koan-hē. Í-chá
ê chiàn-cheng kah la̍p-sòe lóng sī ū-sán kai-kip ê tāi-chì, chit-má jîn-bîn mā
su-iàu lâu-hoeh--ah, káⁿ-nā-sī jîn-bîn í-keng lâu-hoeh--ah, tō bōe-sái hō͘
sui-jiân sàn-chia̍h m̄-koh lâu kòe hoeh chò kòe peng ê lâng hō͘ pâi-thek tī
chèng-tī gōa-kháu. Kong-bîn tâu-phiò tī hiàn-hoat lāi-té ê ì-gī bô hi-kî, i ū
àm-chông ê hûi-hiám-sèng tī leh, in-ūi i tio̍h ká-ná chi̍t-pái khòaⁿ bōe-tio̍h,
jia-iám ê lāi-chiàn, i bô tiong-kan khoân-chiat kah tháu-thoah khoân-chiat,
ti̍t-chiap ngē-tú-ngē thih-kòng-thih, kā choân-bîn lóng-chóng ká-ji̍p
ti̍t-chiap ê chiàn-cheng lāi-té. Só͘-í kóng, i kah hiàn-hoat ê pún-ì tò-péng,
hiàn-chèng hi-bāng ē-tàng ū kài chē chióng tháu-thoah hē-thóng, hun-koah kài
chē chióng koân-le̍k, chīn-liōng mài kā jîn-bîn ê koân-le̍k khǹg ji̍p kāng
chi̍t-ê nâ-á lāi-té. M̄-koh chit khoán ê kong-tâu mā-ū i ka-tī ê ì-gī.
[10:59]劉仲敬：現代意義上的公民投票在憲法史上是魏瑪共和國開始的，十九世紀的自由主義憲法基本上都沒有這一條。自由主義的憲法是極其強調財產權的，不主張把沒有財產的普通人加入到投票中來。公民投票是大眾民主對精英民主的一次重大勝利，它跟第一次世界大戰的全民動員有密切關係。其基本邏輯就是，以前的戰爭和以前的納稅都是有產階級的事情，現在需要人民流血了，既然人民已經流了血，就不能讓哪怕是最窮的人（只要流過血當過兵）排斥在政治之外。但是公民投票本身在憲法上的意義並不新鮮，它是有潛在危險性的，因為它等於是一次隱蔽的內戰。它是沒有中間環節和緩衝環節的，是短兵相接的直接鬥爭，而且把全民投入了直接鬥爭當中。所以，它跟憲政的本意其實是背道而馳的。憲政就是要涉及多種緩衝系統和分割多種權力，盡可能地不要把人民的所有權力全都放進同一個籃子裡面。但它也有它的意義。
Weimar hiàn-hoat ê kong-bîn tâu-phiò kah Sūi-sū
liân-pang ê kong-bîn tâu-phiò bô-kâng. Sūi-sū liân-pang hit-khoán ê kong-bîn
tâu-phiò iah-sī Hi-lia̍p kó͘-tián sî-tāi siâⁿ-pang ê kong-tâu, sī
sió-kiōng-tông-thé ê kong-bîn tâu-phiò, chi̍t-ê chiu kah chi̍t-ê siâⁿ-pang bô
lōa-chē lâng, tiāⁿ-tiāⁿ tō kan-na kúi-chheng kúi-bān lâng niā, sī se̍k-sāi-lâng
siā-hōe lāi-té ê kong-bîn tâu-phiò, che kah Bí-kok hit-khoán tōa-kok ê ki-chàn soán-kí
hiong-tìn soán-kí bô sáⁿ chha-pia̍t. M̄-koh tī Tek-kok án-ne ê tōa-kok tō
bô-kâng--ah, i kā kúi-chheng-bān hō͘-siang bô se̍k-sāi, bô hoat-tō͘ iōng
se̍k-sāi-lâng siā-hōe keng-giām lâi phòaⁿ-toàn ê chheng-hûn-lâng giú-lâi
tâu-phiò, chit ê tâu-phiò tâu chhut--lâi ê kiat-kó, si̍t-chè siōng tō sī
hiàn-hoat ê koat-toàn. I ê āu-piah tō sī, Tek-kok ê thóng-it kî-si̍t khiā bōe
chai. Tē 1 chhù sè-kài tōa-chiàn liáu-āu, hông-tè tó-tâi, koh kun-chú-kok
hoat-seng kek-bēng, Tek-kok ài ûi-chhî i ê hiàn-chèng kiat-kò͘ kài khùn-lân,
chhiūⁿ Bavaria lâng tō ū khó-lêng cháu-khì kah Ò-tē-lī lâng ha̍p-pèng. Nā beh
ûi-chhî chit ê thóng-it ê kok-ka, ài ū chi̍t-ê ē-tàng sûi-sî pôaⁿ-kòe tiong-kan
koân-le̍k ki-koan ti̍t-chiap chiap-chhiok jîn-bîn ê chè-tō͘. Chit ê chè-tō͘ ài
ū 2 tiâu, 1 tiâu sī “kín-kip chōng-thài hoat”, 1 tiâu sī “kong-bîn tâu-phiò
hoat”. Chit 2 tiâu lóng ē-tàng hō͘ siōng-koân koân-le̍k ki-koan ti̍t-chiap
chiap-chhiok hā-chân jîn-bîn, sī ē-tàng pôaⁿ-kòe tiong-kan koân-le̍k ê lîm-sî
kang-kū. Nā-sī bô chit ê kang-kū, kok-ka tī kín-kip koan-thâu bô hoat-to͘
thoân-kiat khí-lâi. M̄-koh ū chit ê kang-kū tī leh, kok-ka sûi-sî ē-tàng kiâⁿ-hiòng
to̍k-chhâi. Ti̍t-chiap bîn-chú lóng ū án-ne te̍k-sû ê hûi-hiám, i lāi-té tāi-seng
tō ū “Khái-sat chú-gī”, the̍h tio̍h bîn-sim ê kong-bîn ūn-tōng léng-tō-chiá tō
ū si̍t-hiān to̍k-chhâi ê khó-lêng. Jî-chhiáⁿ chit ê hûi-hiám, bô hoat-tō͘ iōng
chè-tō͘ lâi hông-hoān, bô siáⁿ-mih chè-tō͘ ē-tàng pôaⁿ-kòe jîn-bîn pún-sin ê
tek-sèng, ka-tī hoat-hui hāu-kó.
[12:08]魏瑪憲法的公民投票跟瑞士聯邦的公民投票不一樣。瑞士聯邦的那種城邦式公民投票仍然是古典時代希臘城邦的那種類型，因為它是小共同體的公民投票，一個州和一個城邦沒有多少人，往往是就只有幾千人或幾萬人，是熟人社會內部的公民投票，它跟美國這樣的大國的基層選舉、鄉鎮選舉沒有什麼重大差別。而在德國這樣的大國，把數千萬彼此互不相識、沒有辦法依靠熟人社會的經驗知識進行判斷的人拉進來投票，實際上就是憲法的決斷。它背後的背景就是，德國的統一其實並不穩固。第一次世界大戰以後，皇帝倒臺以後，各君主國紛紛發生革命以後，維持這個憲政結構是很困難的。巴伐利亞人就很有可能分離出去跟奧地利人合併。所以，要維持一個統一的國家，它必須要有一個隨時能夠越過中間權力機構直接訴諸人民的機制。這個機制有兩條，一條就是緊急狀態法，一條就是公民投票法。這兩者都是使最高權力當局可以直接訴諸底層的人民、繞過中間權力機構的臨時性工具。它設計的用意就是，沒有這樣的工具，國家可能在危急關頭不能團結起來。但是，有了這樣的工具，是隨時可能走向獨裁的。直接民主都有這樣的特殊危險，它內置了通過凱撒主義、由深得民心的公民運動領導者實現獨裁的可能性。但是這一點，你不可能僅僅通過制度上來防範，沒有任何制度是能夠越過人民本身的德性而發揮作用的。
Kong-bîn tâu-phiò ê seⁿ-sêng kah i seⁿ-lâi ê
jio̍k-tiám lóng sī bûn-bêng kùi-chiat ê sán-bu̍t, mā kah kok-ka kiàn-kò͘,
bîn-cho̍k kiàn-kò͘ ê iu-tiám kah jio̍k-tiám ū koan-hē. Nā-sī chèng-tī-thé ê
kiàn-kò͘ kài oân-bí iah-sī chiap-kīn oân-bí, tō bô su-iàu kong-bîn tâu-phiò.
Nā-sī kok-ka kiàn-kò͘ ū kài tōa ê hûi-hiám iah-sī koh leh kiàn-kok,
kiōng-tông-thé ê pian-kài ia̍h bōe chheng-chhó, chit ê sî-chūn, kong-bîn
tâu-phiò ū ōe-hun pian-kài ê iōng-tō͘. I ē-tàng ti̍t-chiap chheng-chhó ê
khak-tēng, siáng sī Tek-kok-lâng, siáng m̄-sī Tek-kok-lâng. Tek-kok-lâng
pôaⁿ-kòe só͘-ū ê kùi-cho̍k kah chu-sán kai-kip, iōng kong-bîn tâu-phiò lâi
koat-tēng. Án-ne tō khí liáu “bîn-cho̍k hoat-bêng” ê hāu-kó, mā ē-tàng pôaⁿ-kòe
tē-hong ū-ê bô-ê lī-ek chhiong-tu̍t. Lâm-Tek ê thian-chú-kàu koh pang bóe-á bô hun-lî
chhut-khì, tō kah kong-bîn tâu-phiò ū koan-hē. Kong-bîn tâu-phiò sī hoat-bêng
bîn-cho̍k kiàn-kò͘ bîn-cho̍k ê bú-khì lāi-té, khah ū-hāu ê chi̍t ê. Siáng
ē-tàng tâu-phiò, siáng bōe-tàng tâu-phiò, siōng pi-bî siōng bô koan-sim
chèng-tī ê kong-bîn, lóng ē-tàng ti̍t-chiap chiap-chhiok tio̍h kok-ka siōng
koân ê chèng-bū. Chhiūⁿ Tek-kok (sūn-sòa kóng, Tâi-oân mā-sī án-ne, chí-sī
hong-sek bô-kâng) án-ne seng-chûn ū hûi-hiám ê kok-ka, i kah Eng-kok Bí-kok
hit-khoán chiok an-choân ê kok-ka bô-kâng, i su-iàu sûi-sî hoàn-khí “lán lóng
sī kāng chi̍t-ê kiōng-tông-thé” ê kám-kak, án-ne kong-bîn tâu-phiò tō sī chi̍t
ê kài ū hāu-kó ê bú-khì. Tâi-oân ê kong-bîn tâu-phiò kah tē-hong soán-kí pa̍k
chò-hóe, ū khó-lêng ia̍h-ū pa̍t-ê goân-in, ē-tàng kā khah tiong-sán kai-kip ê
cheng-eng sak-khí in goân-té khah bô hèng-chhù, kám-kak khah bōe-hô ê ki-chàn
soán-kí, phah phòa goân-té ho̍k-cha̍p hú-pāi ê tē-hong phài-hē. Nā-sī tē-hong
ki-chàn ê tâu-phiò-lu̍t siuⁿ kē, tō bô hoat-tō͘ khip-ín ū iá-sim kah ū
lêng-le̍k ê lâng, tē-hong ē it-ti̍t hō͘ kài sêng o͘-tō ê phài-hē thóng-tī.
[13:47]所以實際上，公民投票制度的產生和它內在的所有弱點本身都是文明季候的產物，同時也跟國家建構或者民族建構的根本優點或者弱點相聯繫。如果是政治體的建構非常完美或者接近完美的話，公民投票制度其實是不需要的。但是，如果國家建構存在著極大的危險或者正處在國家建構的中間階段，對於共同體建構的邊界還不是很清楚，這種情況下，公民投票有一個劃清邊界的作用。它以非常直截了當的方式確定，誰是德國人，誰不是德國人。是德國人，通過公民投票，越過所有的貴族和資產階級直接決定。用這種方式，實際上起到了發明民族的作用，同時也越過了地方性的枝枝節節的各種利益衝突。可以說，南德的天主教各城邦最後沒有分離出去，跟公民投票制度是有一定聯繫的。公民投票制度是發明民族或者建構民族的眾多有力武器當中比較有力的一項。誰有投票權，誰沒有投票權，使最卑微、最不關心的公民都直接接觸到國家的最高政務。因此，有些情況下，特別是對於像德國（順便說一句，台灣也是，儘管方式不一樣）那種自身的生存隨時都有危險的國家，它就不像是英國或美國那種極其安全的國家那樣，它有必要隨時隨地喚起“我們都是一個共同體”的那種感覺，那麼這種公民投票就是一種有力的武器。台灣的公民投票跟地方選舉加在一起，可能還有另外一個因素，就是說，它能夠把比較中產階級的精英人物吸引到他們原先不感興趣或者性價比不合適的基層選舉中去，從而打破原來盤根錯節、充滿腐敗的地方派系。否則的話，地方基層選舉的投票率過低，是吸引不了野心太大或者才能太高的人的，因此他們會一直在準黑幫式的派系統治之下。
／
留言
張貼留言